Victoriameer

Het Victoriameer (ook wel Victoria Nyanza) is het grootste meer van Afrika en het op een na grootste zoetwatermeer op aarde.
Het bevindt zich in Oost-Afrika tussen de staten Tanzania, Oeganda en Kenia. Met een oppervlakte van 69.484 km² is het ongeveer net zo groot als Ierland.
Het Victoriameer is de bron van de Victorianijl. Ondanks de grote oppervlakte is het meer niet erg diep, slechts maximaal 81 meter. Het grootste eiland is met 560 km² het Ukerewe-eiland, een andere eilandengroep zijn de Ssese-eilanden. In het meer ligt een groot aantal kleinere eilanden.

Het Victoriameer werd in 1858 ontdekt (althans voor de westerse wereld) door de Britse ontdekkingsreiziger John Hanning Speke. Het kreeg deze naam ter ere van koningin Victoria, de toenmalige koningin van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannie en Ierland.

Het Victoriameer is geologisch gezien een oud meer, het is ca. 500.000 jaar oud. Er zijn wel aanwijzingen dat het meer 14.700 jaar geleden volledig opdroogde.
Toen het water weer terugkwam werd het meer bevolkt door vissen uit de rivieren. Zij pasten zich snel aan en er ontstond een kleine evolutionaire explosie waaruit een enorm rijke fauna ontstond. In het Victoriameer vindt men ca. 2500 verschillende vissoorten, terwijl er in heel Europa bijvoorbeeld slechts ruim 200 soorten zoetwatervissen zijn. Het wordt hierom als een populair modelsysteem en onderzoeksobject in de evolutiebiologie beschouwd.

Deze rijke fauna behoort vandaag de dag echter grotendeels tot het verleden. In de jaren 50 werd de nijlbaars, een grote roofvis, in het meer uitgezet om de visvangst te bevorderen. Na 20 jaar was er een plotselinge explosie van de nijlbaarspopulatie. Deze vis verspreidde zich zo snel dat een zeer groot gedeelte van de vissoorten in het meer uitgestorven is. De nijlbaars wordt massaal gevangen door de lokale bevolking en na bewerking in fabrieken overgevlogen naar Europa. Vanwege deze handel en het extra werk voor de arme bevolking denkt Tanzania er niet aan om de vissoort uit te roeien, wat de problemen in de streek zeker niet vooruithelpt.

In het meer komen verder veel nijlpaarden voor. Het knaagdier Pelomys isseli komt alleen voor op enkele eilanden in het meer.

Het Victoriameer is de op een na belangrijkste bron van water voor de Nijl omdat het meer het regenwater verzamelt van de rivieren die er in uitmonden. Deze rivieren stromen vanuit westelijk Kenia, het noorden van Tanzania, Burundi en Rwanda.